Правім IOS

{{Картка АС
|ядро=XNU (гібрыднае)
}}
{{загаловак з малой літары}}
'''iOS''' (раней '''iPhone OS''') — мабільная [[аперацыйная сістэма]] для [[Смартфон|смартфонаў]], [[Планшэтны камп’ютар|электронных планшэтаў]], [[Партатыўны медыяпрайгравальнік|партатыўных медыяпрайгравальнікаў]] і некаторых іншых прылад, якая распрацоўваецца і выпускаецца амерыканскай кампаніяй [[Apple]]. Была выпушчана ў 2007 годзе; першапачаткова — для [[iPhone]] і [[iPod touch]], пазней — для такіх прылад, як [[iPad]]. У 2014 годзе з’явілася падтрымка аўтамабільных мультымедыйных сістэм Apple CarPlay. У адрозненне ад [[Android]] выпускаецца толькі для прылад, якія вырабляюцца фірмай Apple.

У iOS выкарыстоўваецца [[Ядро аперацыйнай сістэмы|ядро]] XNU, заснаванае на [[Мікраядро|мікраядры]] Mach і якое змяшчае праграмны код, распрацаваны кампаніяй Apple, а таксама код з аперацыйных сістэм NeXTSTEP і [[FreeBSD]]. Ядро iOS амаль ідэнтычна ядру настольнай аперацыйнай сістэмы Apple [[Mac OS X|MacOS]]. Пачынаючы з самай першай версіі, iOS працуе толькі на [[Планшэтны камп’ютар|планшэтных камп’ютарах]] і [[Смартфон|смартфонах]] з працэсарамі [[ARM|архітэктуры ARM]].

== Агульныя звесткі ==
Карыстальніцкі [[інтэрфейс]] iOS заснаваны на канцэпцыі прамога ўзаемадзеяння з выкарыстаннем жэстаў «мультытач». Элементы кіравання інтэрфейсам складаюцца з паўзункоў, пераключальнікаў і кнопак.

iOS распрацавана на аснове аперацыйнай сістэмы OS X і выкарыстоўвае той жа набор асноўных кампанентаў Darwin, сумяшчальны са стандартам [[POSIX]].

Слаі абстракцыі iOS:
* Core OS
* Core Services
* Media Layer
* [[Cocoa Touch]]

== Гісторыя стварэння ==
Аперацыйная сістэма iPhone OS была прадстаўлена 9 студзеня 2007 года сумесна з першым смартфонам ад Apple iPhone 2G асабіста [[Стыў Джобс|Стывам Джобсам]] на выставе-канферэнцыі Macworld Conference & Expo і выпушчана ў чэрвені таго ж года.<ref>{{cite web |first=Owen |last=Thomas |title=Apple: Hello, iPhone |url=https://money.cnn.com/2007/01/09/technology/apple_jobs/ |website=CNN Money |publisher=CNN |date=January 9, 2007 |accessdate=2023-01-13 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170402081508/http://money.cnn.com/2007/01/09/technology/apple_jobs/ |archive-date=2017-04-02|lang=en}}</ref>

Apple не мела асобнай назвы для мабільнай аперацыйнай сістэмы, таму першапачатковы слоган гучаў так: «iPhone працуе на OS X».

27-га студзеня 2010 года быў прадстаўлены першы планшэтны камп’ютар ад кампаніі Apple iPad 1, для яго была створана адмысловая версія аперацыйнай сістэмы IPhone OS 3.2, якая мела шпалеры на працоўным стале і перайначаны Dock. Уніфікаваная версія iPhone OS, сумяшчальная з iPhone, iPad і iPod Touch, выйшла ў канцы 2010-га года, пераняўшы большасць новаўвядзенняў, прадстаўленых у iPhone OS 3.2, але цяпер на ўсіх прыладах.

== Праграмы для iOS ==
На прыладах iOS прадусталяваны праграмы, распрацаваныя Apple, у тым ліку Пошта, Карты, Музыка, FaceTime і многія іншыя. [[Мабільная праграма|Праграмы]] ад іншых распрацоўшчыкаў можна спампаваць з лічбавай крамы [[App Store]], дзе яны праходзяць праверку бяспекі, перш чым стаць даступнымі для карыстальнікаў. Па стане на 2016 год App Store змяшчаў больш за 2 млн праграм.<ref name="The Verge 2 million2">{{cite web|last=Golson|first=Jordan|date=June 13, 2016|title=Apple's App Store now has over 2 million apps|url=https://www.theverge.com/2016/6/13/11922926/apple-apps-2-million-wwdc-2016|accessdate=2023-01-14|website=The Verge|publisher=Vox Media|archive-date=February 10, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170210135527/http://www.theverge.com/2016/6/13/11922926/apple-apps-2-million-wwdc-2016|url-status=live|lang=en}}</ref> iOS-праграмы таксама можна ўсталёўваць неафіцыйнымі спосабамі непасрэдна з файла IPA, прадастаўленага дыстрыбутарам [[Праграмнае забеспячэнне|праграмнага забеспячэння]].

Для напісання iOS-праграм выкарыстоўваецца iOS Software Development Kit (SDK), часта ў спалучэнні з Xcode, з выкарыстаннем моў праграмавання [[Swift]] і [[Objective-C]], якія падтрымлівае Apple. Іншыя кампаніі таксама ствараюць інструменты, якія дазваляюць распрацоўваць праграмы для iOS з выкарыстаннем іншых моў праграмавання.

== Цікавыя факты ==
* Apple выкарыстоўвае гандлёвы знак iOS па ліцэнзіі [[Cisco]].

== Гл. таксама ==
* [[Android]]

{{зноскі}}

== Спасылкі ==
* [https://www.apple.com/ru/ios/ Старонка iOS] на сайце Apple
* [https://developer.apple.com/ios/ Партал для распрацоўшчыкаў Apple iOS]
{{Вонкавыя спасылкі}}
{{Аперацыйныя сістэмы Apple inc.}}
{{Праграмнае забеспячэнне Apple}}

[[Катэгорыя:IPhone]]
[[Катэгорыя:Apple iOS]]
[[Катэгорыя:Праграмнае забеспячэнне Apple Inc.]]